Lễ Phục Sinh năm nay diễn ra vào đúng năm kỷ niệm 1.700 năm Công đồng Nicaea — công đồng đại kết đầu tiên được tổ chức vào thế kỷ thứ tư. Ngoài việc nổi tiếng vì bảo vệ thần tính của Chúa Kitô chống lại tà thuyết Arian, công đồng này còn đặt ra công thức chung để tính ngày Lễ Phục Sinh.
Nicaea đã quy định rằng Lễ Phục Sinh sẽ được tổ chức vào Chủ Nhật đầu tiên sau trăng tròn đầu tiên kể từ điểm xuân phân. Vào thời điểm đó, lịch Julius (Julian calendar) là chuẩn mực và có một ngày cố định cho xuân phân. Ngày Lễ Phục Sinh theo lịch Julius dần được áp dụng theo quy định này.
Nhiều thế kỷ sau công đồng, các Giáo hội phương Tây chuyển sang sử dụng lịch Gregory (Gregorian calendar) vì lịch Julius có nhiều sai lệch, trong khi Giáo hội phương Đông vẫn tiếp tục dùng lịch Julius cho các ngày lễ tôn giáo. Dù cả phương Đông và phương Tây đều theo công thức của Công đồng Nicaea, nhưng do xuất phát điểm khác nhau, nên dẫn đến ngày Lễ Phục Sinh không trùng nhau.
Vì
sao ngày Lễ Phục Sinh lại khác nhau?
Vào năm 46 trước Công nguyên, Julius Caesar thiết lập lịch Julius. Lịch này khá giống với lịch Gregory mà chúng ta sử dụng ngày nay, nhưng có những sai số nhỏ.
Những sai số nhỏ này đã gây ra nhiều rắc rối trong nhiều thế kỷ sau đó, ảnh hưởng đến nông nghiệp, hàng hải, và cả những ngày lễ tôn giáo.
Dù thường gọi một năm là 365 ngày, nhưng thực tế Trái Đất mất chính xác 365.24219 ngày để quay quanh Mặt Trời. Lịch Julius đã thêm một năm nhuận mỗi bốn năm để bù đắp, dẫn đến trung bình một năm là 365.25 ngày — dài hơn một chút so với thực tế.
Vì lệch 11 phút 14 giây mỗi năm, sau hơn một thiên niên kỷ, lịch Julius đã bị lệch đến 10 ngày.
Năm 1582, Giáo hoàng Gregory XIII quyết định điều chỉnh bằng cách bỏ một số năm nhuận trong tương lai và cắt bỏ 10 ngày trong lịch. Người dân đã đi ngủ vào ngày 4 tháng 10 và thức dậy vào ngày 15 tháng 10. Năm đó, những ai sinh vào đầu tháng 10 có thể đã bỏ lỡ sinh nhật của mình!
Lúc bấy giờ, sự điều chỉnh này tạo ra khoảng cách 10 ngày giữa lịch Gregory và lịch Julius. Đến năm 2025, lịch Julius đã chậm hơn lịch Gregory 13 ngày và đến năm 2100 sẽ chậm hơn 14 ngày.
Với các ngày lễ tôn giáo như Lễ Phục Sinh, cả phương Đông và phương Tây vẫn tuân theo công thức chung của Nicaea — nhưng các Giáo hội phương Đông tính toán dựa trên lịch Julius, còn phương Tây dùng lịch Gregory.
Lễ
Phục Sinh chung một ngày?
Vào ngày 20 tháng 4 năm 2025, Lễ Phục Sinh sẽ rơi vào cùng một ngày ở cả phương Đông lẫn phương Tây.
Nhân dịp này và kỷ niệm Công đồng Nicaea, cả Giáo hoàng Phanxicô và Đức Thượng phụ Bartholomew của Constantinople đều bày tỏ hy vọng rằng ngày Lễ Phục Sinh chung này có thể là khởi đầu cho một điều lớn hơn.
Tháng 4 năm ngoái, Đức Thượng phụ Bartholomew đã bày tỏ mong muốn rằng các Kitô hữu phương Đông và phương Tây sẽ cùng nhau mừng Lễ Phục Sinh vào “một ngày thống nhất.”
Ông hy vọng ngày trùng hợp này “không chỉ là một sự trùng hợp ngẫu nhiên mà là bước khởi đầu cho một ngày thống nhất trong việc cử hành Lễ Phục Sinh giữa các Kitô hữu Đông và Tây.”
Đầu năm 2025, tại một sự kiện đại kết, Giáo hoàng Phanxicô một lần nữa kêu gọi các Kitô hữu cùng nhau “tiến thêm một bước quyết định hướng đến sự hiệp nhất trong ngày Lễ Phục Sinh.”
Theo lời Đức Thánh Cha, đây là cơ hội để “sống dịp kỷ niệm Công đồng Nicaea như một lời kêu gọi kiên trì trên con đường hiệp nhất.”
Tuy nhiên, ngày 20 tháng 4 năm
2025 không phải là cơ hội duy nhất để có ngày Lễ Phục Sinh chung. Trong vài năm
tới, Lễ Phục Sinh sẽ lại trùng nhau vào ngày 16 tháng 4 năm 2028, ngày 13 tháng
4 năm 2031, và ngày 9 tháng 4 năm 2034.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét